Anne maakt het dagelijks leven aangenaam

Anne, is een virtuele assistent met eindeloos geduld. Ze geeft als het nodig is voor de dertigste keer vriendelijk antwoord op dezelfde vraag. Ze helpt ouderen met het bijhouden van de agenda, gordijnen openen en sluiten, lampen bedienen, mailtjes versturen, herinneren aan afspraken en noem maar op. Anne is een avatar (computer met een levensecht gezicht) boordevol kunstmatige intelligentie waarmee ze het leven van mensen met een beperking (en de verzorgenden erom heen) een stuk aangenamer maakt.

Het idee om een spraak gestuurde avatar met een menselijk gezicht in te zetten als assistent (lees gezelschap) voor ouderen of gehandicapten komt van Annemarie Johannes, oprichtster en directeur van Virtask. Zij ontdekte dat dementerende ouderen bij een film over een wandeling door een voor hen bekend gebied of gebeurtenis begonnen mee te bewegen en terug te praten.

Annemarie Johannes (rechts) met Anne (Avatar).

Gewapend met kennis uit de game industrie waarbij bewegingscensoren worden gebruikt om acties op het scherm te beïnvloeden (denk ook aan Wii) ging ze aan de slag en vond in Amerika een bedrijf dat een avatar had ontwikkeld. Deze was voorzien van eenvoudige spraakherkenning waardoor je met de avatar kan communiceren.

Dat was precies wat Johannes zocht. Ze kocht het systeem en met een klein team deskundigen ontwikkelde ze op basis van deze Amerikaanse Avatar haar eigen Anne.  Een avatar die in staat is te luisteren en te reageren op voor de hand liggende vragen en wensen van ouderen of gehandicapten. Door de software te koppelen aan bestaande domotica of thuiscomputer kan Anne suggesties doen of desgevraagd de gordijnen openen of sluiten, lichten aan en uitdoen, een email versturen of een skype verbinding opzetten. Maar ook iemand stimuleren om in beweging te komen, of als reactie uitblijft een verpleger of huisarts waarschuwen.

Nooit boos

“Omdat in de zorg zwaar bezuinigd moet worden, kan ‘zorg op afstand met een menselijk gezicht’ helpen om de taken van mantelzorgers of professionele verzorgers te overlichten”, zegt Annemarie. Ze legt uit waarom Anne zo goed werkt. “Ouderen zijn gewend dat er altijd een gezicht op de TV is en omdat Anne een bewegelijk gezicht heeft met menselijke emoties, vinden ouderen het heel gewoon dat deze ‘Anne’ terugpraat en met eindeloos geduld doet wat haar wordt gevraagd.”

Omdat Anne boordevol kunstmatige intelligentie zit is ze zelf lerend waardoor ze steeds slimmer wordt. Ze onthoudt dingen, herkent patronen en is in staat kennis te combineren. Anne is vooral goed in taken waar structuur voor nodig is zoals de agenda bijhouden, de wekker zetten, etc. Maar je kunt ook een gewoon praatje met haar maken. Annemarie Johannes: “Om het systeem persoonlijk af te stemmen nemen we de tijd voor een intakegesprek met de gebruiker om informatie te vergaren zoals ‘hoe wil je aangesproken worden, waarin ben je geïnteresseerd is dat koken, voetbal, paarden of auto’s. Dan haalt Anne ook daarvoor nieuws op en dan wordt het veel persoonlijker.”

Een maatje

Anne wordt momenteel door twintig mensen gebruikt. “We hebben eerst tien fitte ouderen tussen de 55 en 83 jaar gezocht, die ervaring met computers hebben en die hebben we kennis laten maken met Anne. Zij hebben Anne mee naar huis genomen om er mee te oefenen.” Daarnaast werd Anne naar zorginstelling Het Dijkhuis in Deventer gebracht waar ze dementerende ouderen in het dagelijkse ritme ondersteunt. Onder de ouderen die Anne in Het Dijkhuis gebruiken zijn ook mensen van 93 en 94 die nog nooit met een computer hebben gewerkt. Dat bleek geen probleem. Anne heeft geen toetsenbord of knoppen nodig, maar reageert gewoon op de menselijke stem.

Voor iemand in een rolstoel is het ideaal als Anne kan laten zien wie er voor de deur staat en deze kan binnenlaten. Andersom kan het juist de bedoeling zijn dat Anne iemand die weinig in beweging is juist stimuleert om zelf de deur te gaan openen. De fitte ouderen hebben zich inmiddels verenigd in de Vrienden van Anne. “Dat is heel leuk en we willen hun ook gaan inzetten bij het verder uitrollen van Anne”, vertelt Annemarie.

Wat kost Anne?

Bij aanschaf kost Anne 1.500 euro en daarbij kan de gebruiker kiezen voor drie abonnementen. Een eenvoudig abonnement van 50 euro per maand met weinig ondersteuning, een gemiddelde met een beetje ondersteuning is 75 euro per maand en de allermeeste ondersteuning is 125 euro. De meeste gebruikers kiezen voor het middelste abonnement.

Uiteindelijk wil Virtask naar een businessmodel dat Anne bij aanschaf niets kost en dat het abonnement voldoende opbrengt. “Maar dat gaat pas werken als we wat meer massa hebben. We zijn nu bezig met Philips, die hebben wel interesse dat Anne standaard op een smart tv komt. Dat zou echt heel erg mooi zijn”, zegt Annemarie lachend. “We zijn nu heel erg op zoek naar een investeerder om Anne verder te ontwikkelen en met adequate marketing op de markt te introduceren. Dat gaat voor de consumentenmarkt meer geld kosten dan we aanvankelijk dachten. Daarnaast zijn we met diverse projecten in de zorg bezig voor weer andere bijzondere doelgroepen; daar zit nu de doorontwikkeling in.”

Belangrijkste ontwikkelingen zijn:

*   We hebben dus de kunstmatige intelligentie zodat Anne steeds slimmer wordt.

*   We hebben de wens dat Anne ook in dialect kan spreken zodat ze dichter bij de mensen kan komen.

*   Anne werkt nu op Windows. Wat technische ontwikkelingen betreft willen we dat ze 100% spraakherkenning heeft en dat ze platform-onafhankelijk kan draaien.

Meer informatie over Anne: www.virtask.nl  T: 0573 43 08 78. M: 06 51 79 89 56.
E: email hidden; JavaScript is required

Over de auteur: Jeannette Dijkman is oprichter van Stijlvol Ouder. Stijlvol Ouder wil een platform bieden voor ouderen en professionals met doorlopend onderzoek, een kennisbank, marketing, communicatie en events. Kennis delen, expertmeetings organiseren, een informatief/opiniërend magazine en/of boek maken. Maar dan wel specifiek gericht op de oudere doelgroep: de 65-plusser.