‘Babyboomers maken zelf uit hoe ze willen wonen’ (deel 1)

‘Babyboomers maken zelf uit hoe ze willen wonen’ is een van de belangrijkste conclusies uit het congres ‘Nieuwe woonconcepten voor senioren’ dat Stijlvol Ouder in samenwerking met Vastgoedjournaal onlangs organiseerde. Een positieve ervaring. De nadruk lag op ‘hoe het wél kan’. Dat geeft energie, leidt tot verbinding en geeft vertrouwen in de toekomst. De goed voorbereide dagvoorzitter Erica Terpstra voedde dat extra met haar enthousiasme en betrokkenheid. 

Dit het eerste deel van een serie van vier artikelen over de markt voor seniorenhuisvesting door Marinus Dijkman: ‘Hoe Ymere de doorstroming voor senioren bevordert en hoe de overheid met de ‘Aktielijn Wonen en Zorg’ de woningmarkt in beweging wil krijgen’. 

Dagvoorzitter Erica Terpstra.

“Ik ben nu vijfenzeventig, een van de senioren die vindt dat hij nog helemaal niet oud is’, opende Erica Terpstra de drukbezochte bijeenkomst. “Dit jaar heb ik voor het eerst een kinderboek geschreven: ‘Een knipoog van de Boeddha’, dat gaat over hoe je het beste met je hart en compassie kan leven. Dat geldt niet alleen voor kinderen. Het gaat niet alleen om cognitieve zaken, maar om ‘dát wat de kwaliteit van jouw leven bepaald’.”

Babyboomers bepalen zelf hoe ze willen wonen.
“Het is overduidelijk is dat de generatie babyboomers die nu naar de zeventig gaan, kwaliteit van leven centraal stelt en beslist anders wil wonen dat onze ouders en voorouders”, stelt Jeannette Dijkman, mede-oprichter van Stijlvol Ouder, een onderzoeks- en adviesbureau over en voor senioren. “Ook al zouden traditionele verzorgingshuizen nog bestaan, de babyboomers zouden er niet willen wonen. Ze willen hun eigenheid behouden. Ook al ben je 70 of 75, in je hart wil je nog dezelfde dingen doen als toen je 40 was.”

Senioren wachten in het algemeen te lang met preventieve maatregelen als ze ouder worden en lopen dan vaak vast op het gebrek aan geschikte woningen. “Dat is heus niet altijd een kwestie van geld zoals vaak wordt gedacht”, aldus Dijkman. Met de organisatie van congressen als deze en publicatie van het boek ‘Senior & Wonen’ dat begin 2019 verschijnt, wil Stijlvol Ouder senioren meer inzicht en oplossingen bieden in de ‘journey naar veilig en comfortabel wonen.’

Doorstroming
Erik Smit, markt en match specialist bij Ymere: “In Amsterdam hebben we in samenwerking met andere woningcorporaties en de gemeente de doorstroomregeling van ‘Groot naar Beter’. Sinds een halfjaar In Haarlem in samenwerking met woningcorporaties Elan en Pré Wonen en de gemeente de regeling ‘Ouder worden en prettig wonen’. Er zijn al diverse verhuizingen gerealiseerd. Soms van de ene woningcorporatie naar de andere en veelal met behoud van de bestaande huur en een verhuisvergoeding.”

Een voorbeeld dat landelijk navolging verdiend. Belangrijk is volgens Erik Smit dat deze regelingen net zoals nu in Amsterdam, Haarlem en Haarlemmermeer worden opgenomen in prestatieafspraken waarbij ook de afdeling WMO is betrokken en wordt samengewerkt met welzijnsorganisaties. Zijn advies is: “Zet het nu in; want over tien jaar zijn er nog veel meer senioren die zoeken in een nog krapper aanbod.”

De overheid
De ministeries BZK en VWS stuurden gezamenlijk de ‘Aktielijn Wonen en Zorg’ naar de Tweede kamer. “De aktielijn is opgezet om de ontwikkelingen op de woning- en zorgmarkt te stimuleren”, zegt Martijn Schut, hoofd huur en aandachtsgroepen bij het ministerie BKZ en verantwoordelijk voor deze aktielijn.

“In de praktijk zien we twee werelden die geleid worden vanuit twee aparte torens in Den Haag met verschillende wetten, regels en verschillende potten met geld. Die split zie je ook lokaal terug. Enerzijds de zorginstellingen en anderzijds de woningcorporaties en de markt die in toenemende mate in het wonen en zorgdomein domineren. Hoe praat dat met elkaar? Daar zien wij forse problemen en stagnatie. Wij kunnen veel bieden op het gebied van kennis en kennisdeling, maar uiteindelijk komt het toch aan op de gemeenten en de partijen die de woningen bezitten. Daarbij willen we ondersteunen en vooral niet in de weg staan”, aldus Schut.

Een drukbezochte bijeenkomst.

De ministeries proberen een boost aan de woningmarkt te geven door de Rijksbouwmeester in stelling te brengen. Bij zijn prijsvraag ‘Who Cares?’ zijn veel initiatieven ingediend die een antwoord geven op de specifieke behoefte waar mensen in zouden willen wonen.

Een aantal daarvan worden daadwerkelijk gerealiseerd op de plekken waar ze bedoeld zijn, daar is geld voor beschikbaar. Tevens komt er per 1 januari aanstaande bij het ministerie VWS een fonds beschikbaar waarin jaarlijks 30 miljoen euro beschikbaar is om projecten van de grond te tillen.

“Dat is wat de Rijksoverheid traditioneel kan”, zegt Martijn Schut. “Sommige dingen die echt niet kunnen verbieden en agenderen wat nodig is en zo mogelijk ergens wat geld neerleggen. Belangrijke voorwaarde is dat het plannen betreft die op de agenda van de lokale gemeenteraad staan; die moet besluiten voor welke groep ze iets gaan iets realiseren’. Dat proces zullen wij op verschillende manieren steeds weer opnieuw onder de aandacht brengen.”

Zie deel 2: ‘Nooit meer verhuizen bij Habion en leven als een stadsveteraan bij AM’ (deel 2)
Zie deel 3: “Deze particuliere en gemeentelijke wooninitiatieven voor senioren verdienen navolging.”
Zie deel 4: “De aanpak van Bouwinvest, Blauwhoed en de zorgbutler’.”

Marinus Dijkman is mede-oprichter van Stijlvol Ouder, een onderzoeks- en adviesbureau over en voor senioren.

Meer informatie:
– Nieuwe woonvormen voor senioren: lessons learned
– Doorstroomregelingen Ymere
– Aktielijn Wonen en Zorg, Ministeries BKZ en VWS
– Platform Stijlvol Ouder
– Meer informatie over het boek Senior & Wonen (Print en online)