70.000 ouderen ’tussen wal en schip’

70.000 ouderen met een zorgindicatie ZZP 1 t/m 3 (overgangsgroep ‘lichte zorg’) die ervoor gekozen hebben om voorlopig thuis te blijven wonen, moeten voor eind 2015 kiezen of ze wel of niet in een verzorgingshuis willen wonen. Als ze ervoor kiezen om thuis te blijven wonen, dan verliezen ze hun indicatie voor zorg en verblijf. Dit is een bizarre situatie, want ook als ouderen kiezen voor een verzorgingshuis is het zo goed als zeker dat er geen plaats beschikbaar is.

Door Marinus Dijkman, hoofdredacteur Stijlvol Ouder,

De Volkskrant 10 september jl.: Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid, PvdA) gaat ervan uit dat de meerderheid van deze 70.000 mensen zal beslissen thuis te blijven wonen. Aad Koster, Directeur ActiZ, de belangenvereniging van zorginstellingen, denkt daar anders over. “Onder druk van de situatie al-dan-niet aangemoedigd door familie en andere mantelzorgers zullen velen alsnog de indicatie verzilveren. Als ook maar de helft van deze 70.000 ouderen aanspraak gaat maken op verpleeghuiszorg, zullen er heel lange wachtlijsten ontstaan.” Wilma Wind, directeur van patiëntenfederatie NPCF stelt voor de deadline van eind 2015 te schrappen. “Je wilt toch niet dat er situaties ontstaan waarbij kinderen hun ouders onder druk zetten om naar een verpleeginrichting te gaan.”

Scheiden van wonen en zorg

Tv-programma Nieuwsuur berichtte onlangs dat er nu al 10.000 ouderen op een wachtlijst staan, waaronder veel dementerenden die al meer dan een jaar wachten. Het leidt tot schrijnende situaties. Want het aantal plaatsen in de langdurige zorg neemt onder invloed van het regeringsbeleid ‘Scheiden van Wonen en Zorg’ snel af terwijl het aantal 80-jarigen de komende jaren zal verdubbelen.
Honderden verzorgingshuizen worden nu en komende jaren met sluiting bedreigd. ‘Scheiden van wonen en zorg’ is op zich een begrijpelijke maatregel, want de kosten voor langdurige zorg lopen de pan uit. En het klinkt ook logisch dat ouderen zelf verantwoordelijkheid voor hun verblijf nemen.

De wal keert het schip

“Er zullen twee bewegingen gaan werken die ervoor zorgen dat de verzorgingshuizen gevuld worden”, zegt Guus Verduijn, Algemeen directeur Woonzorg Nederland, met 47.000 wooneenheden voor senioren de grootste woningcorporatie en investeerder in de zorgsector. “De eerste is dat mensen samen willen wonen, want dat geeft geborgenheid en gezelligheid. De grootste ziekte waar ouderen aan leiden is eenzaamheid. Aan de andere kant, als 100 mensen in een wijk die thuiszorg nodig hebben zelfstandig wonen, kost dat honderden euro’s meer dan wanneer ze in één gebouw bij elkaar wonen. Dus ook vanuit kostenbeheersing zal er druk komen om mensen bij elkaar te laten wonen.”

Gezond verstand

Met gezond verstand kan iedereen zien dat we op een afgrond afdenderen. In de gemeente Den Haag spreekt Henk Harms, directeur DSO Portefeuille Ontwikkeling, Realisatie en Economie, al over 30 tot 60 ‘coderoodhuizen’. Dat wil zeggen verzorgingshuizen die met sluiting worden bedreigd. De logische oplossing is meer tijd te nemen om dit gigaprobleem landelijk op te lossen.
Waarom nemen we de datum 2018 niet als beslismoment? Dat is de deadline voor de bestaande NHC regeling (Norm Huisvesting Component). Dat geeft de sector vier jaar extra om zich (wellicht met tussenstappen) aan de nieuwe situatie aan te passen. Ondertussen kunnen alle andere maatregelen die nodig zijn om de kosten voor langdurige zorg beheersbaar te maken gewoon doorgaan, want hervorming van deze sector is hard nodig. Het gaat er nu echter om ‘wie neemt de verantwoordelijkheid voor de huisvesting van ouderen die niet zo veel te besteden hebben, als het thuis echt niet meer gaat?

Auteur: Marinus Dijkman

Zie ook: https://www.stijlvolouder.nl/institutioneel-investeren-en-zorgvastgoed