Nieuwe woonconcepten in Rijswijk voor senioren zijn nodig
De senioren in Rijswijk zijn doorgaans tevreden over hun eigen huis en buurt. Vanwege deze hoge tevredenheid en het feit dat veel senioren denken oud te kunnen worden in hun eigen woning (72%) is slechts 15% van plan vrijwillig te verhuizen. Dit percentage ligt hoger als er goede nieuwe woonconcepten voorhanden zijn. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Hoe willen senioren wonen in Rijswijk?’ dat Stijlvol Ouder in samenwerking met USP Marketing Consultancy voor een groot aantal organisaties heeft verricht.
Om de wensen van de Rijswijkse senioren met betrekking tot huisvesting in kaart te brengen werd in opdracht van de woningcorporaties Rijswijk Wonen en Vidomes, de zorginstellingen Cardia en Florence alsmede vastgoedvermogensbeheerder Syntrus Achmea Real Estate & Finance en de gemeente Rijswijk de afgelopen maanden een grootschalig onderzoek georganiseerd.
In vier discussiegroepen is met Rijswijkse senioren persoonlijk van gedachten gewisseld. Verder hebben zo’n 530 senioren een uitgebreide online vragenlijst beantwoord. Hierdoor is er een goed beeld ontstaan van de wensen van senioren op het gebied van wonen en welzijn.
Een greep uit de resultaten van het onderzoek
De Rijswijkse senioren zijn zeer tevreden over de eigen woning (8,4) en de eigen buurt (7,9). Zo’n 72% van de Rijswijkse 65-plussers denkt oud te kunnen worden in de eigen woning. Uit eerder gehouden landelijk onderzoek onder senioren bleek echter al dat dit behoorlijk wordt overschat. Vaker dan gedacht is een woningwissel noodzakelijk als de vitaliteit van de ouderen minder wordt. Senioren die weinig contact met de buren hebben en senioren met een slechtere gezondheid geven minder vaak aan oud te kunnen worden in hun eigen woning.
De bereidheid om vrijwillig te verhuizen is gemiddeld 15%. Aangezien veel oudere senioren reeds aanpassingen hebben gedaan of al zijn verhuisd, is de groep vrijwillig verhuisgeneigden groter onder senioren tot 70 jaar. Dit is zo’n 25%.
De doorstroming is een probleem. Rijswijkse senioren zijn honkvast; 69% woont al langer dan twintig jaar in de huidige woning. Hierdoor is de huurprijs relatief laag en als ze verhuizen is dit voor meer geld naar minder m2. Voor veel senioren is dit financieel een probleem. Daarnaast zijn er ook weinig aantrekkelijke opties voorhanden. Ook weet een grote groep senioren niet wat het aanbod is.
In de groepsgesprekken kwam frequent aan de orde dat er in Rijswijk een structureel tekort is aan betaalbare huurwoningen in het middensegment met huren tussen 700 euro en 1.000 euro. Vooral mensen met een middeninkomen maken zich grote zorgen over goede en betaalbare huurwoningen. Duidelijk is dat de Rijswijkse senioren wel verhuisgeneigder zijn als er een goed, gevarieerd aanbod beschikbaar zou zijn.
Als men wil verhuizen kiest 67% voor een huurwoning. Daarvan zou bijna driekwart (72%) naar een seniorenwoning willen verhuizen. En als men naar een seniorenwoning wil verhuizen dan worden de aanleunwoning en de levensloopbestendige woning het meest (beiden 58%) genoemd. Dit komt waarschijnlijk door de onbekendheid met andere woonconcepten voor senioren.
Veel senioren zijn bang voor eenzaamheid. Daarom worden gezamenlijke activiteiten in de buurt belangrijk gevonden mits men wel vrij is om daaraan deel te nemen. Het moet geen verplichting worden.
Op het aanstellen van een Flatcoach wordt positief gereageerd. Deze Flatcoach biedt oudere bewoners waar mogelijk een helpende hand óf verwijst hen door naar de juiste partij. De Flatcoach onderhoudt hiervoor goede contacten met het wijknetwerk, zoals de wijkagent, wijkverpleegkundige en het Sociaal Wijkteam. Ook is de flatcoach aanjager van initiatieven en activiteiten. Hij enthousiasmeert bewoners om activiteiten te organiseren of hieraan deel te nemen.
Aanbevelingen
Stijlvol Ouder komt met een groot aantal aanbevelingen aan gemeente, woningcorporaties, zorginstellingen en investeerders om het wonen voor senioren beter op de vraag en verwachtingen te laten aansluiten. Er zijn te weinig huizen tussen 700 en 1.000 euro per maand. Een breder aanbod is nodig om de verhuisgeneigdheid op gang te brengen en daarmee ook de doorstroming op de woningmarkt in Rijswijk.
Er is veel interesse in woonvormen waar de sleutelwoorden zijn: geborgenheid, genieten, bescherming, onafhankelijkheid, privacy, zelfstandigheid, community, betekenis hebben en zorg in de omgeving beschikbaar maar niet zichtbaar is.
Ook is het gewenst senioren te betrekken tijdens het ontwerpproces van nieuwe woningen of bij het transformeren van bestaande woningen. Senioren hebben al een heel leven en een wooncarrière achter de rug en weten goed wat ze wel en niet willen. Met andere woorden denk niet voor de senior maar laat deze participeren! Dit sluit ook prima aan bij de principes van de participatiemaatschappij.
Er moet ook meer rekening worden gehouden met de wens van senioren om meer collectief te willen wonen met bijvoorbeeld een gemeenschappelijke woonkamer. Ook is er interesse in meer mogelijkheden voor ontmoeten in de buurt en voor gestippeld wonen. Hierbij wonen senioren in een eigen appartement in een flatgebouw en hebben samen een extra appartement waar men elkaar opzoekt voor gezelschap, tv-kijken, samen eten, etc., wordt positief ervaren.
Woonzorgcentra moeten er rekening mee houden dat de belangstelling voor de aanleunwoning nog steeds groot is. In dit zogenaamde beschutte wonen zal echter meer diversiteit moeten komen. Voor de lagere inkomens die behoefte hebben aan zorg, is een kleiner appartement met eigen voordeur in een woonzorgcentrum met zorgarrangementen naar keuze acceptabel. Senioren met een hoger inkomen willen een appartement van minimaal 100m2. Daarnaast willen veel senioren niet met zorg worden geconfronteerd. Deze moet er wel zijn indien nodig maar niet zichtbaar aanwezig.
Voor alle senioren geldt dat zij veel meer informatie willen hebben over welke huisvesting er is en hoe men daarvoor in aanmerking kan komen, informatie over rechten en beschikbare diensten en hoe je langer zelfstandig thuis kan blijven wonen.
Ook zouden senioren het fijn vinden als elektronische middelen (domotica) in nieuwbouw beschikbaar komen die het leven van senioren makkelijker en veiliger maken, zoals beeldbellen, efficiënte toegangssystemen. Kortom ook de senior wil onbezorgd en leuk oud kunnen worden in Rijswijk.
Daarvoor is het nodig dat het aanbod gevarieerder wordt en er meer wordt geluisterd naar de wensen van de senioren. Als dat gebeurt, zal dit tevens een positief effect hebben op de doorstroming van de woningmarkt.
Reactie van de gemeente Rijswijk
De gemeente Rijswijk reageert verheugd op de resultaten van het onderzoek. Wethouder Ronald van der Meij van wonen laat weten dat hij met de aanbevelingen goed uit de voeten kan. “We gaan voortvarend aan de slag met de aanbevelingen. Voor wat betreft het bevorderen van de doorstroming is al het een en ander in gang gezet.”
Van der Meij doelt hier op een aantal initiatieven waardoor er voor senioren meer geschikte woningen, in verschillende prijsklassen, beschikbaar komen. Hierdoor worden de keuzemogelijkheden voor senioren vergroot.
Op de Benedictuslocatie gaat Rijswijk Wonen goed toegankelijke sociale huurappartementen bouwen. Op de HBG locatie komen eveneens goed toegankelijke appartementen, hier in het vrije marktsegment. Aan de Nassaukade wordt een kantoor getransformeerd naar koopappartementen. Inmiddels zijn de meeste appartementen verkocht aan empty-nesters uit de woonwijk Leeuwendaal. Ook op de nieuwbouwlocatie RijswijkBuiten worden seniorenwoningen gebouwd.
Tot slot wijst de wethouder op het overleg dat de gemeente heeft met de woningcorporaties waarbij prestatieafspraken worden gemaakt gericht op het stimuleren van de doorstroming. “Op deze wijze kunnen meer senioren verhuizen naar een voor hen geschiktere woning”, aldus wethouder Van der Meij.
– – – einde rapport – – –
Voor meer informatie
Stijlvol Ouder
Jeannette Dijkman
Tel: 070 260 12 00
Mob. 06-41596777
Mail: email hidden; JavaScript is required
Goed leesbaar rapport. Wat bedoeld de wethouder met afspraken gemaakt met de corporaties over doorstroming? Graag voorbeeld.
Heb met plezier aan deze vragenlijst meegewerkt.
Het nu gestuurde rapport is duidelijk geschreven.
Nu maar afwachten wat er van de conclusies uit het rapport verwezenlijk kan worden.
Al is de reactie van de wethouder voorlopig positief.
Dank voor het rapport, duidelijk en goed beschreven wat bij de senioren van nu leeft.
Ben erg benieuwd hoe met de conclusies uit dit rapport in de nabije toekomst zal worden omgegaan.
De wensen zijn duidelijk in ieder geval!
Mooi rapport, ik durf wel te stellen wat in Den Haag leeft onder de senioren kenmerkend is in de behoeften van senioren door heel Nederland.
Ik ben benieuwd of de Gemeente Den Haag ook in is voor tijdelijke huisvesting voor de niet zo fitte senioren die thuiszorg of verpleging behoeven zoals “Mantelzorgwoning” of “Zorgkamers”? Welke zeer eenvoudig voor zieke en ouderen die graag in hun eigen woonomgeving blijven wonen geplaatst wordt. De laatste levensfase van deze mensen hierdoor te vergemakkelijken