Oudere Hagenaars tevreden met eigen huis

Collectief wonen voor senioren heeft de toekomst

Oudere bewoners van Den Haag zijn doorgaans tevreden over hun eigen huis en zijn niet van plan om te verhuizen. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Hoe willen senioren wonen in Den Haag?’ dat Stijlvol Ouder in samenwerking met USP Marketing Consultancy en een groot aantal organisaties heeft verricht.

Om de wensen van de Haagse senioren met betrekking tot huisvesting in kaart te brengen werd in opdracht van de wooncorporaties Haag Wonen, Staedion, Vestia, Woonzorg Nederland, zorginstellingen Stichting Duinrust, Stichting Saffier De Residentiegroep, Stichting Zorggroep Oldael, alsmede de institutionele investeerders BouwInvest, BPD, Syntrus Achmea Real Estate & Finance en de Gemeente Den Haag de afgelopen maanden een grootschalig onderzoek georganiseerd. In totaal werden acht discussiepanels gehouden waarbij in totaal met meer dan 100 Haagse senioren persoonlijk van gedachten is gewisseld. Verder hebben 1.381 senioren een uitgebreide online vragenlijst beantwoord. Hierdoor is er een bijzonder goed beeld ontstaan van de wensen.
Op 25 november werd het onderzoek met een symposium afgesloten.

Tevreden over de eigen woning

De Haagse senioren zijn zeer tevredenheid over de eigen woning (8,3) en de eigen buurt (7,9). Het stadsdeel Haagse Hout komt zelfs tot een waardering van 8,7 en 8,6. De tevredenheid doet zich over de hele linie voor; ook in stadsdeel Laak, dat de laagste waardering noteert, is dat altijd nog 8,0 en 7,1.
Driekwart van de Haagse 65-plussers denkt oud te kunnen worden in de eigen woning, het hoogst scoort Escamp met 84 procent, gevolgd door Loosduinen met 81 procent, in het centrum bedraagt dit percentage 68%. Uit eerder gehouden landelijk onderzoek onder senioren bleek dat het ‘ouder worden in de eigen woning’ schromelijk wordt overschat. Vaker dan gedacht is een woningwissel noodzakelijk.

Bereidheid om te verhuizen

De bereidheid om te verhuizen is met 33 procent het grootst bij bewoners in het Centrum en het laagst in Haagse Hout met 17 procent. Senioren in een koopwoning (23 procent) zijn eerder van plan om te verhuizen dan senioren in een huurwoning (19 procent). Mensen wonend in Escamp (14 procent), alleenstaanden (11 procent) en mensen in een huurwoning (11 procent) willen niet vrijwillig verhuizen vanwege de hoge prijs van aantrekkelijke huurwoningen. Verder zien oudere senioren (20 procent) en mensen met een inkomen lager dan € 1.100,- (27 procent) op tegen de moeite van verhuizen. Qua leeftijd zijn de senioren tussen 65 en 69 jaar het meest bereid om te verhuizen (31 procent). Vanaf 80 jaar neemt de bereidheid om te verhuizen sterk af (14 procent), na 85 jaar en ouder bedraagt het percentage nog slechts 9 procent.

Gebrek aan huurwoningen in het middensegment

Natuurlijk speelt geld een belangrijke rol. Bewoners van Escamp en veel andere wijken vinden aantrekkelijke huizen vaak te duur. In de groepsgesprekken kwam frequent aan de orde dat er in Den Haag een structureel tekort is aan betaalbare huurwoningen in het middensegment met huren tussen de 700 euro en 1.000 euro. Vooral mensen met een middeninkomen maken zich grote zorgen over goede en betaalbare huurwoningen.
De groep die aanspraak maakt op woningen en zorg voor senioren groeit. In 2015 telt Nederland ruim vijf miljoen mensen van vijftig jaar en ouder, terwijl in Den Haag op dit moment veertien procent 65 jaar en ouder is. In 2040 zal dit twintig procent zijn.
Opvallend is ook dat veel ouderen in zijn voor groepswonen mits ze daarbinnen wel hun eigen vrijheid kunnen behouden. ‘Gestippeld wonen’ wordt door de doelgroep ook als interessant ervaren. Bij ‘Gestippeld wonen’ gaat het om een collectief waarvan de woningen zich bevinden binnen één gebouw. De leden van een dergelijke woongroep wonen in het gebouw in een eigen woning te midden van mensen die niet tot de woongroep behoren.

Aanbevelingen

Stijlvol Ouder komt met een groot aantal aanbevelingen aan woningbouwcorporaties en zorginstellingen om het wonen voor ouderen beter op de vraag en verwachtingen te laten aansluiten. Meer mogelijkheden voor groepswonen of gestippeld wonen komt uit het onderzoek daarbij op de eerste plaats. Daarnaast is het wenselijk om huismeesters/klusjesmannen aan te stellen die in meer dan één gebouw inzetbaar zijn. Ook is het gewenst senioren mee te laten kijken tijdens het ontwerpproces van nieuwe woningen.
Woonzorgcentra moeten er rekening mee houden dat de belangstelling voor de aanleunwoning en de serviceflat (bij hogere inkomens) nog steeds groot is. Voor de lagere inkomens die behoefte hebben aan zorg, is een appartement in een woonzorgcentrum met dienstverlening acceptabel, ouderen met een hoger inkomen willen een appartement van minimaal 110m². Voor alle senioren geldt dat zij veel meer informatie willen hebben over rechten en beschikbare diensten. Een onafhankelijke website met informatie kan een uitkomst zijn.
Institutionele investeerders als pensioenfondsen dienen volgens het rapport ook rekening te houden met de wens van ouderen om meer collectief te willen wonen. Ook moeten er allerlei elektronische middelen (Domotica) in nieuwbouw beschikbaar komen die het leven van senioren makkelijker en veiliger maken, zoals beeldbellen, efficiënte toegangssystemen, middelen voor zorg op afstand en alarmsystemen.

Symposium

Op 25 november jl. werd het onderzoek “Hoe willen senioren wonen in Den Haag” afgesloten met een symposium en de samenvatting van de rapportage gepresenteerd.
Na de toelichting op het onderzoek door Ewout Stolwijk, Managing Consultant USP, ging Jeroen Kingma, Directeur Vitaal ZorgVast (Koninklijke BAM) in op het nieuwe model “Serviceflats 2.0. Van eigendom naar eigenheid en eigentijds.” Ruud Stemerdink, Manager Vastgoed en Facility van Florence sprak over “Nieuwe woonconcepten en financieringsvormen”.
Ludo Steenmetser, directeur DSO Den Haag, portefeuille bestaande stad en verkeer gaf een overzicht van de “Vastgoedontwikkelingen in Den Haag”. Ad van Berlo, Manager R&D, Smart Homes, vertelde in een boeiende lezing over “Langer zelfstandig wonen met domotica en e-health”.
Het symposium werd vervolgd met een panel over “Wat moet er in Den Haag gebeuren om senioren goed te laten wonen? En wat is de rol van alle betrokken partijen”.
Eric Borggreve, Manager Wonen & Zorg Vestia, Gerda Koekkoek, Secretaris Raad van Bestuur Saffier De Residentiegroep, Erwin Drenth, Manager Bouwinvest Zorgvastgoed en Peter Appeljan,
Director Woningbeleggingen Syntrus Achmea Real Estate & Finance beantwoorden daarbij in een interessante discussie vragen uit de zaal.

Platform Stijlvol Ouder

Jeannette Dijkman, directeur Stijlvol Ouder vertelde over de oprichting van het “Platform Stijlvol Ouder” waarin enerzijds de marktpartijen uit het onderzoek verenigd zijn en anderzijds een 65plus panel van ruim 600 senioren die graag willen meepraten en denken over thema’s voor senioren.

Voor meer informatie:
Download de samenvatting van het rapport ‘Hoe willen senioren wonen in Den Haag?’
zie: www.stijlvolouder.nl/downloads